Kwaliteit gaat meestal voor kwantiteit en dat geldt ook voor slaap. Voldoende slaap is belangrijk maar het is niet alleen het aantal uren dat telt. Slaap kent vier verschillende fases:
- Inslaapfase. Overgang van waker zijn naar slapen, waarin lichaam en geest beginnen te ontspannen.
- Lichte slaap. Je hartslag en ademhaling vertraagd ter voorbereiding op de diepe slaap.
- Diepe slaap. Fase van diepe ontspanning waarbij je spieren volledig ontspannen en je hartslag en ademhaling laag is. Deze fase is voor groei, herstel en geheugenverwerking.
- REM-slaap (droomslaap). In deze fase bewegen je ogen snel onder je gesloten oogleden. De meeste dromen vinden plaatst in deze fase. Je verwerkt emotionele ervaringen en nieuwe informatie. REM-slaap is belangrijk voor de hersenontwikkeling, vooral bij baby's en kinderen.
Deze vier fases volgen elkaar op in een slaapcyclus die 1,5 – 2 uur duurt. Na een cyclus word je soms enkele seconden wakker, meestal zonder dat je het weet, waarna de volgende slaapcyclus begint. De kwaliteit van slaap wordt vooral bepaald door de kwaliteit van zowel de diepe slaap en de REM-slaap maar ook de interactie tussen de verschillende fasen. Met een smartwatch kun je inzicht krijgen in je slaapkwaliteit en slaapgewoonten. Deze informatie kan je helpen om eventuele slaapstoornissen te identificeren en om maatregelen te nemen om je slaapkwaliteit te verbeteren.
Een goede nachtrust is essentieel voor gezonde hersenen. Een gezonde levensstijl en goede slaaphygiëne helpen om een goede slaapkwaliteit te bereiken. Goed slapen is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Op de website van de Hersenstichting kun je een SlaapCheck invullen; op basis van je antwoorden krijg je tips en informatie die passen bij jouw situatie en slaapklachten. Mensen met ernstige klachten of slaapstoornissen dienen uiteraard contact op te nemen met hun huisarts.